Istnieje inne miejsce

Tajemnicze słowa

Po przekroczeniu Valle dei Mòcheni słychać słowa i dźwięki dochodzące z oddali.

Jeśli znasz niemiecki, wymiana pozdrowień, Guatmorng i Gèltsgott, lub drobne uprzejmości będą brzmiały znajomo.

Niektóre słowa są wynikiem „zanieczyszczenia”, które nastąpiło z czasem między staroniemieckim językiem Bawarii a językiem włoskim i dialektem trydenckim.

Podczas swojego pobytu w Valle dei Mòcheni austriacki pisarz Robert Musil był pod wielkim wrażeniem języka mokeńskiego, tak bardzo, że dla niego słowa z języka mòcheno, niektóre z nich tajemnicze i magiczne, były dostępem do innego świata, do innego miejsca.

Doświadczenie lasu

Lem der bòlt oznacza „mieszkający w lesie”.

Mochenowie zawsze żyli w kontakcie z lasem. Szukali grzybów, chodzili na polowania, spacerowali na jakiś szczyt lub zbierali drewno.

Dach - s dòch - zagrody - heff - z gontów - de schintln – z mocnego modrzewia, cięty prosto i bez sęków, zabezpieczony kłodami i kamieniami, aby wiatr i śnieg go nie porwał. Drewniane były również dalmedre – kospm – buty z podeszwami wykonanymi z modrzewia lub świerku, nabijane ćwiekami i służące do pokonywania lodu i trawiastych zboczy.

Miejsce, które daje

Las był i jest miejscem, które daje, żywą przestrzenią, zdolną do regeneracji i dostarczania człowiekowi surowca. Jest on nadal obecny w starych domach, w gospodarstwach, które zachowują wiejską architekturę z przeszłości.

Tutaj w Valle dei Mòcheni szczegóły wciąż mówią o głębokiej więzi społeczności z lasem: o pracowitości i wyobraźni oraz o języku, który zachowuje pamięć o tych, którzy wieki temu znaleźli swoje miejsce w tych górach.