In deze alpenboerderij heeft elke plek een naam: s haus, de keuken, waar eenvoudige gerechten werden bereid voor de dagelijkse maaltijden; der kèlder, de kelder, voor het bewaren van voedsel voor langere periodes; der gòrtn, de moestuin, waar de grootmoeder sla, courgettes, rode rapen, kool en bonen verbouwde. Elke hoek was een gebaar, elk voorwerp een verhaal. En het vuur stond symbool voor de band tussen de mensen.
Buiten stopte het met sneeuwen. En binnen, op de muur, tussen de schaduwen, bewoog iets. Misschien was het gewoon een weerspiegeling. Of misschien ook niet.
Maria draaide zich niet om. Zij bleef onbeweeglijk, haar handen rustend op haar knieën, en haar hart klopte voor het eerst sinds jaren weer op het ritme van het vuur.
In Mòcheno betekent der heart, dat lijkt op het woord das Herz (hart in het Duits) en heart (in het Engels), “de haard”, maar het is niet zomaar een woord. Het is het hart van het huis, het punt van waaruit alles begint en waarnaar alles terugkeert. In de cultuur van de Mòcheni is vuur niet alleen bedoeld om te verwarmen: het houdt de familie bij elkaar, het waakt over de zielen van degenen die niet meer onder ons zijn, het verlicht de taal die nog steeds leeft binnen de muren van de alpenboerderij. Elke keer dat iemand der heart uitspreekt, wordt die eeuwenoude band tussen de mensen en hun land opnieuw aangehaald. Het is een woord dat staat voor warmte, aanwezigheid, erbij horen. Het vertelt wat over de gemeenschap: eenvoudig, concreet, diepgaand. Want in het hart van de alpenboerderij, net in de Mòcheno-taal, dooft het vuur nooit – het blijft zachtjes smeulen, onder de as, en houdt de herinnering levend aan wie we zijn.
