AKWENY WODNE - ŻYCIE, ŻEGLUGA I OCHRONA
Jeziora, rzeki, strumienie, wodospady. Obok gór to właśnie woda i różnorodne jej wykorzystanie do celów sportowych, turystycznych i energetycznych jest elementem charakteryzującym i kształtującym krajobraz Trentino. Jej jakość i czystość, również dzięki stałemu monitorowaniu, stanowi gwarancję zachowania różnorodności biologicznej.
Wraz z górami, jeziora stanowią ważny i charakterystyczny element Trentino: jest ich aż ponad 297, czyli prawie 10% z 3 000 odnotowanych w Alpach. Większość z nich (257) jest pochodzenia lodowcowego i dlatego znajduje się na wysokości powyżej 1500 metrów. Ich cechą wspólną jest niezwykła przejrzystość wody, a także typowy dla jezior cyrkowych kształt. Kolejną wspólną cechą jest zakaz żeglugi motorowej, a także obecność sieci monitorowania służącej bezpośredniej kontroli jakości wody w jeziorach, rzekach i strumieniach. Woda powinna być chroniona, ponieważ jest symbolem życia oraz umożliwia jego rzeczywiste istnienie, a także stanowi gwarancję bioróżnorodności. Niektóre jeziora są miejscem gościny dla ptaków przelotnych podczas ich migracji do cieplejszych krajów; inne są wpisane na listę powiatowych biotypów, mikrośrodowisk o szczególnej wartości przyrodniczej i naukowej. Doskonały stan wód jezior Trentino został wielokrotnie doceniony przez Fundację Edukacji Ekologicznej, która również w 2022 roku przyznała "błękitną flagę" 15 plażom nad jeziorami Caldonazzo, Levico, Lavarone, Piazze, Baselga di Pinè, Roncone i Idro. Z kolei położone u podnóża Dolomitów Brenta jezioro Molveno zostało wielokrotnie wyróżnione przez włoski Touring Club jako najpiękniejsze jezioro Włoch. Jeziora i rzeki Trentino są również idealnym miejscem do uprawiania najpopularniejszych sportów wodnych - żeglarstwa, windsurfingu i wioślarstwa, kajakarstwa oraz raftingu – oraz goszczą ważne wydarzenia sportowe.
Gdzie nurkować i żeglować
Najbardziej znanym z jezior Trentino jest jezioro Garda, największe we Włoszech i należące do najpiękniejszych na świecie. Wiatry Òra i Pelèr, które regularnie wieją w północnej zatoce, pomiędzy Torbole i Riva del Garda, sprawiają, że jest to jeden z najlepszych na świecie torów regatowych i miejsce ważnych międzynarodowych imprez o każdej porze roku.
Kilka kilometrów od Gardy, w Val di Ledro, znajduje się jezioro o tej samej nazwie, idealne na wakacje nad wodą. Na plażach Pieve, Mezzolago i Molina można wypożyczyć łódki, rowery wodne, deski surfingowe i kajaki. Na płaskowyżu Paganella jezioro Molveno jest największym alpejskim jeziorem leżącym na wysokości powyżej 800 metrów. W jego kobaltowo-niebieskiej wodzie przeglądają się szczyty Dolomitów Brenta. Główna plaża jeziora Molveno rozciąga się na dziesięciu hektarach trawnika i jest wyposażona w sprzęt do uprawiania różnych sportów. W dolinie Valsugana, na jeziorze Caldonazzo, uprawia się wioślarstwo w bardzo widowiskowej wersji, tzw. „smoczych łodzi” czyli długich, orientalnych pirog poruszanych przez załogi składające się z 16 wioślarzy, wiosłujących pagajami w rytm wybijany na bębnie. Wzgórze Tenna, z austro-węgierskim fortem i lasem sosnowym Alberé, oddziela ten akwen od jeziora Levico, z ocienionymi plażami, kempingami i wyposażonymi kąpieliskami, a także miejscami z bujnie i spontanicznie rozwijającą się roślinnością, które przypominają skandynawskie fiordy. Można je podziwiać pokonując ponad 8-kilometrową ścieżkę prowadzącą wzdłuż brzegów jeziora.
W drodze do alpejskich jezior
Ponad 257 z 297 jezior w Trentino znajduje się na wysokości ponad 1500 metrów. To urzekające swoim pięknem tafle wody, do których można dotrzeć dzięki mniej lub bardziej długim wędrówkom prowadzącym po sieci ścieżek i dróg leśnych, co wymaga pewnego, ale z całą pewnością opłacalnego wysiłku. Największe zbiorowisko jezior alpejskich znajduje się w grupie górskiej Lagorai, we wschodniej części Trentino. Duża liczba jezior wysokogórskich charakteryzuje Park krajobrazowy Adamello – Brenta. Powyżej miejscowości Madonna di Campiglio można przejść trasę "5 jezior" („5 laghi”), od jeziora Ritorto do jezior Nero, Serodoli, Gelato i Nambino. Masyw Cevedale jest również bogaty w jeziora alpejskie: od schroniska Cevedale - Guido Larcher w Val Venezia trasa okrężna przechodzi kolejno obok jezior Marmotte, Lungo, Nero i Scuro. Z kolei w Val di Rabbi głównym celami podróży są jezioro Corvo i jeziora Sternai.
Jeziora w historii
Pierwsze ślady obecności człowieka w Trentino odcisnęły się właśnie na brzegach jezior: w łańcuchu Lagorai, wokół jezior Colbricòn i Buse, archeolodzy odkryli ślady obozowisk mezolitycznych myśliwych, którzy wspinali się z doliny Adygi około 8000 lat temu, by polować tam na wielkie alpejskie zwierzęta kopytne. Dużą wartość historyczną mają również pozostałości wiosek na palach wzniesionych w epoce brązu nad brzegiem jeziora Ledro oraz na obszarze torfowiska Fiavè (Torbiera di Fiavè), na obszarze Giudicarie Esteriori; oba te miejsca są wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. O jeziorach Trentino pisały również znane osobistości kultury europejskiej. Najsłynniejszym z nich jest niemiecki poeta Wolfgang Goethe, który zachwycił się krajobrazem trydenckiej części jeziora Garda i opisał go w swojej „Podróży włoskiej". Klimat i środowisko jeziora Garda przyciągały także Friedricka Nietschego, Franza Kafkę i Tomasza Manna. Z kolei Zygmunt Freud uwielbiał spacerować nad brzegiem jeziora Lavarone, w Alpach Cymbryjskich.
Gdy woda jest przygodą
Burzliwe, spienione wody głównych górskich potoków, takich jak Noce w Val di Sole – kilkakrotnie będące sceną światowych zawodów – Chiese, Vanoi w Primiero, to sceneria, która czeka na miłośników kajakarstwa. Szczególne wyróżnienie otrzymała rzeka Noce, która została wpisana do klasyfikacji National Geographic jako jedna z 10 najlepszych rzek na świecie - jedyna na kontynencie europejskim – na których można uprawiać rafting, oferowany przez liczne ośrodki w Val di Sole, także na rzece Avisio.
Podążanie z prądem wody wzdłuż naturalnych „zjeżdżalni”, spuszczanie się po linie z wodospadu, nurkowanie i pływanie w strumieniach i jeziorach z krystalicznie czystą wodą wewnątrz głębokich wąwozów to gwarancja silnych emocji, których nie brakuje podczas uprawiania canyoningu z przewodnikami alpejskimi – aktywności na świeżym powietrzu, która łączy techniki alpinistyczne z eksploracją najdzikszych środowisk rzecznych. W Trentino uprawia się go na obszarze nad jeziorem Garda oraz w dolinie Val di Ledro, gdzie łącznie skorzystać można z 20 zjazdów o różnym stopniu trudności. Trasy znajdują się również wzdłuż potoku Grigno i potoku Maso między Tesino i Valsugana. W Primiero można pokonać trasę ciągnącą się wzdłuż wąwozu potoku Noana. Łatwiejszą alternatywą jest trekking rzeczny (river trekking): brody, nurkowania, ślizgi i trasy pod prąd. Jest on uprawiany na rzece Sarca, szczególnie na odcinku w wąwozie Limarò.
Wycieczka do elektrowni wodnych Trentino
Trentino jest jednym z największych producentów czystej energii we Włoszech. W dużych elektrowniach wodnych na tym terenie średnia roczna produkcja wynosi 3.500 GWh, co pokrywa prawie całe zapotrzebowanie energetyczne prowincji Trydentu. Hydrotour Dolomity to fascynująca podróż przez niektóre z elektrowni wodnych, pozwalająca zobaczyć z bliska, jak energia wody staje się energią niezbędną dla naszego życia. Elektrownie wodne w Santa Massenza i Riva del Garda są otwarte dla zwiedzających, aby pokazać technologie stosowane do produkcji odnawialnej i przyjaznej dla środowiska energii elektrycznej.
www.hydrotourdolomiti.it
Więcej informacji tutaj