CELU: BARDZIEJ ZRÓWNOWAŻONE GMINY

Agenda ONZ 2030 a rzecz zrównoważonego rozwoju zjednoczyła większość świata w walce o wspólne dobro. 2030 to rok, który również dla Trentino stał się punktem docelowym w dążeniu do wypracowania wizji nowej przyszłości. Najbliższe kilka lat będzie czasem, promowania i uruchomienia modeli zrównoważonego rozwoju na terenie całego regionu. Proces ten już rozpoczął się na wielu obszarach, w których relacje ze środowiskiem naturalnym oraz ochrona przyrody i jej zasobów od pokoleń stanowią naturalny kierunek działania.

VALSUGANA, PIERWSZY KROK W KIERUNKU ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU

Wartości wyróżniające tę gminę sprawiły, że zyskała ona międzynarodowe znaczenie. W sierpniu 2019 roku Valsugana została uznana pierwszym na świecie certyfikowanym celem podróży w ramach zrównoważonej turystyki, zgodnie z kryteriami określonymi przez organizację non-profit Global Sustainable Tourism Council (GSTC), które zostały sformułowane na potrzeby realizacji 17. celów zrównoważonego rozwoju zdefiniowanych przez ONZ.

Wyróżnienie zostało przyznane po długotrwałym procesie kwalifikacji i oceny, w którym jednostka certyfikująca skupiła się na aspektach związanych z turystyką i jej aspektach ekonomicznych, społeczno-kulturowych, środowiskowych oraz na podstawie analizy zrównoważonego zarządzania celem podróży, zgodnie z modelem, w którym to gmina staje się centralnym punktem w dążeniu do nowego wzorca rozwoju, zdolnego sprostać potrzebom rynku turystycznego, stawiającego na wysoką jakość. Tym bardziej, że przecież pierwszym i najbardziej wiarygodnym ambasadorem zrównoważonego stylu życia, którym należy się dzielić i który należy promować, jest właśnie społeczność lokalna odpowiedzialnie żyjąca na terenie gminy, która stawia dobro ogółu na pierwszym miejscu.

Przykładowo, na tym obszarze dbałość o środowisko przekłada się na bardzo wysoki, bo sięgający ponad 80% odsetek selektywnej zbiórki odpadów. Co więcej, produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych na tych terenach przekracza ich zapotrzebowanie. Obecnie gmina koncentruje się na wsparciu realizacji wybranych działań, zgodnie z modelami zrównoważonego rozwoju, traktując je jako klucz do budowania świadomej i charakteryzującej się wysoką jakością oferty turystycznej. W szczególności uznano za priorytetowe:

Stworzenie protokołu organizacyjnego imprez „plastic free”, gdzie na pierwszy plan wysuwa się ochrona środowiska i budowanie ekologicznej świadomość uczestników.

Wspieranie działalności gospodarczej w górach, gwarantującej dbałość o krajobraz przyrodniczy i ochronę różnorodności biologicznej. W szczególności inicjatywa Vacanze in Baita (Wakacje w górskiej chacie), pozwoliła na przywrócenie do życia obiektów, które w przeciwnym razie pozostawałyby bezużyteczne. Tymczasem włączono je do nowej oferty noclegowej. Z kolei projekt Adotta una Mucca (Adoptuj krowę) pozwala połączyć dochody zarządców chat ( Le malghe) przy jednoczesnej możliwości przeżycia wyjątkowego doświadczenia: spotkania „swojej” krowy i obserwowania, jak przetwarzane jest jej mleko oraz skosztowania produktów uzyskiwanych w ten sposób.

Inicjatywy podnoszące świadomość w kwestii zrównoważonego rozwoju objęły lokalne przedsiębiorstwa, a także gospodarstwa rolne, tak jak w przypadku projektu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych na pastwiskach górskich na płaskowyżu Vezzena. Certyfikacja gminy jako celu podróży w ramach zrównoważonego rozwoju została przyznana ponownie i potwierdzona w marcu 2021 r.

Informacje: https://www.visitvalsugana.it/it/sostenibilita/

GREENWAY PRIMIERO

Dowodem na to, że lokalna społeczność może żyć w sposób zapewniający ograniczenie jej negatywnego wpływu na przyrodę jest projekt Green Way Primiero, w którym od paru lat uczestniczy cała społeczność San Martino di Castrozza, Passo Rolle, Primiero i Vanoi. Mieszkańcy angażują się we wdrażanie innowacji w zakresie zielonej energii, dążąc do redukcji paliw kopalnych, szukając nowych rozwiązań w transporcie i dbając o środowisko w szerokim tego słowa znaczeniu. Wszystko jest realizowane z korzyścią dla lokalnej społeczności i bardziej zrównoważonego podejścia do oferty turystycznej przy jednoczesnej dbałości o ochronę środowiska naturalnego.

Każde działanie począwszy od jazdy wyciągiem narciarskim, poprzez zapalanie światła w pokoju, uruchamianie ogrzewania w mieszkaniu, czy poruszanie się samochodem elektrycznym lub e-rowerem, na ładowaniu smartfona skończywszy, stają się w Primiero czynnościami przyjaznymi środowisku, ponieważ na tym terenie korzysta się wyłącznie z zielonej energii, pochodzącej ze źródeł odnawialnych. Woda i drewno to dwa bardzo cenne zasoby, a tutejsze tereny obfitują w oba te surowce. Działa tutaj 14 elektrowni wodnych i 2 elektrownie spalające biomasę. Wytwarza się w nich zieloną energię, która pozwala na diametralne zmniejszenie emisji CO2 i dbałość o zrównoważoną przyszłość dla kolejnych pokoleń.

Zielona karuzela

Arena narciarska San Martino di Castrozza-Passo Rolle znajduje się na terenie Parku Przyrody Paneveggio Pale di San Martino. Zarówno latem, jak i zimą kolejki kabinowe, kolejki linowe i wyciągi krzesełkowe poruszają się wyłącznie dzięki energii hydroelektrycznej, używanej również do uruchamiania armatek do sztucznego naśnieżania.

Dolomity pełne energii

Nagradzana jest również „zielona wrażliwość” kierowców. Podróżujący, którzy spędzają wakacje, przemieszczając się pojazdem z napędem elektrycznym lub hybrydowym, będą mogli doładować auta, korzystając z jednej z 16 stacji ładujących rozmieszczonych w okolicy lub przy hotelach czy restauracjach, które uczestniczą w inicjatywie Le Dolomiti ti riCARicano.

PEJO 3000, PIERWSZA NA ŚWIECIE SKI AREA PLASTIC FREE

W sezonie zimowym 2019-2020 arena narciarska Pejo 3000, położona na terenie Parku Narodowego Stelvio, uruchomiła ambitny projekt, o którym nikt, ani w Europie, ani na świecie nie pomyślał do tej pory. Celem projektu jest uwolnienie całego terenu narciarskiego od plastiku, będącego źródłem zanieczyszczenia oraz poważnie grożącego zarówno górskim ekosystemom, jak i żyjącym na ich terenie zwierzętom. Impulsem do działania stała się analiza naukowa przeprowadzona na jednym z lodowców w Parku. Badania przeprowadzone w kwietniu 2019 r. przez Uniwersytet Państwowy w Mediolanie i przez Milano Bicocca wykazały, że pobliski lodowiec Forni zawiera od 131 do 162 milionów mikroplastiku, czyli cząstek tworzyw sztucznych, co jest wartością porównywalną z tą, którą odnotowuje się w morzach Europy. Poliester, poliamid, polietylen – oto niepokojąca konsekwencja obecności człowieka.

I tak oto kierownictwo Przedsiębiorstwa Turystycznego doliny Val di Sole wystąpiło do operatorów Pejo3000 z propozycją: uczyńmy z naszej areny narciarskiej, rozciągającej się między 1400 a 3000 metrami nad poziomem morza, pierwszy na świecie obszar z zakazem stosowania tworzyw sztucznych.

Etapy walki u podstaw

Po konsultacjach z operatorami podpisano list intencyjny, w którym wskazano konkretne działania, które należy wykonać oraz nakreślono poszczególne etapy działań. W zrzeszonych w ramach projektu schroniskach goście nie mogli już kupić wody i napojów bezalkoholowych w plastikowych opakowaniach, ani korzystać z jednorazowych naczyń czy słomek. Zniknęły nawet saszetki z keczupem i majonezem (spożywa się ich tysiące, a następnie zaśmieca nimi środowisko). Na terenie areny narciarskiej umieszczono tablice informacyjne z opisem projektu, w celu uwrażliwienia narciarzy na ograniczenie stosowania plastiku, w tym przede wszystkim opakowań i plastikowych butelek, ale także chcąc zachęcić miłośników białego szaleństwa do zabierania śmieci ze sobą.

W ten sposób, w ciągu 4 miesięcy, udało się ograniczyć produkcję odpadów plastikowych aż o 1 tonę, co równa się zmniejszeniu emisji CO2 do środowiska o 6000 kilogramów, (aby zrównoważyć tego typu emisję i wchłonąć taką ilość dwutlenku węgla potrzebna byłaby praca 400 drzew przez cały rok). Wyniki pierwszego etapu projektu Plastic Free od razu pokazały jego niebywały potencjał w zakresie zmniejszania śladu węglowego generowanego przez branżę turystyczną.

W roku 2021 wkraczamy w 2. fazę projektu

W dolinie nadszedł czas, aby rozpocząć realizację drugiej fazy projektu, która zakłada zaangażowanie całego sektora hotelarskiego w Val di Pejo. Celem jest przekształcenie Pejo w pierwszą w Alpach „dolinę plastic free”. Obiekty noclegowe, które będą dostosowywać się do precyzyjnych standardów działania, uzyskają oznaczenie w postaci specjalnie zaprojektowanego znaku. Aby móc się nim posługiwać, muszą ograniczyć stosowanie jednorazowych produktów z tworzyw sztucznych, wyeliminować przedmioty jednorazowego użytku i zastąpić je materiałami kompostowalnymi. Obiekty te mają też za zadanie prowadzenie działań edukacyjnych, tak aby uświadamiać swoich gości w ograniczeniu stosowania plastikowych produktów, jak i na temat właściwego gospodarowania odpadami.